Tofaş, küresel ölçekte rekabetçi çözümler sunan üretim merkezi, yaygın bayi ağı, güvenilir tedarik zinciri, geniş marka ve ürün portföyünün oluşturduğu üretilmiş sermayesi ile farklı müşteri beklentilerine cevap vererek, geniş kitlelere ulaşmakta ve her daim müşterileri için en iyi değeri üretmek için çalışmaktadır.
ÜRETİM
Tofaş, iş güvenliği, kalite ve verimlilik alanındaki çalışmaları sonucunda, Stellantis Üretim Sistemi’ne göre yapılan değerlendirmede grup içindeki en iyi 3 fabrikadan biridir. Üretkenlik amaçlı dijital optimizasyon uygulamalarıyla akıllı fabrikaya yönelik çalışmalarını stratejik öncelikleri arasında kabul eden Tofaş, rekabet gücünü sürekli iyileştirmek için teknolojideki gelişmeleri ve değişen pazar gereksinimlerini göz önünde bulundurarak üretim uygulamalarını şekillendirmeye devam etmektedir.
Teknoloji, dijitalleşme, kalite ve verimlilik seviyesi ile küresel ölçekte rekabetçi çözümler sunan önemli bir üretim merkezi olan Tofaş, üretim faaliyetlerini 411.193 m²’si kapalı olmak üzere yaklaşık 1 milyon m² alan üzerinde kurulu Bursa’daki fabrikasında gerçekleşmektedir. Tofaş fabrikasında; Fiat Egea ailesinin Sedan, Hatchback, Station Wagon, Cross ve Cross Wagon modellerinin yanı sıra Fiorino modelinin üretimi yapılmaktadır.
2022 yılında Tofaş, yıllık %15 artışla 263.747 adet araç üreterek Türkiye otomotiv sanayi üretiminin %19,5’ini gerçekleştirmiştir.
ÜRETİM (ADET) |
2018 |
2019 |
2020 |
2021 |
2022 |
Egea |
147.859 |
146.103 |
151.736 |
116.679 |
134.844 |
Doblò |
104.198 |
76.529 |
68.798 |
77.520 |
85.021 |
MCV |
49.693 |
41.565 |
30.096 |
34.345 |
43.882 |
Toplam |
301.750 |
264.197 |
250.630 |
228.544 |
263.747 |
YAYGIN BAYİ AĞI
Tofaş’ın temsil ettiği markaların bayi ağı; müşterilere sıfır araç satış, ikinci el araç satış, bakım-onarım ve yedek parça satış hizmetleri vermektedir. Tofaş bayilerinin tamamına yakını sıfır araç satışı ve satış sonrası hizmetlerinin müşterilere tek çatı altında sunulduğu entegre tesis özelliğini taşımaktadır. Ayrıca kasko, trafik sigortası, araç kredisi gibi hizmetler de birçok Tofaş bayisinde müşterilere verilen hizmetler arasındadır.
Fiat, Alfa Romeo, Jeep® ve Maserati markalarına hizmet eden Tofaş’ın Türkiye genelinde 71 bayisi bulunmaktadır. Bayilere bağlı olarak faaliyet gösteren uydu ve yetkili servis noktalarıyla birlikte Türkiye genelindeki toplam Fiat satış noktası adedi 102, toplam Fiat servis noktası adedi ise 130’dur. Alfa Romeo ve Jeep® markalarının bayi sayısı 21 adet; Maserati bayi sayısı ise 3’tür.
Fiat, Alfa Romeo ve Jeep® potansiyel müşterileri, oluşturulan dijital satış kanalları üzerinden anlık olarak satış danışmanları ile görüşme yaparak bayiye gitmeden ürün inceleme, bayi ziyareti ve araç satın alma deneyimi gerçekleştirebilmektedir.
“Fiat Engelsiz Hareket” kapsamında 2022 yılında Fiat ve Fiat Professional internet sitelerinde işitme engelli bireylerin başka birinin desteğine ihtiyaç duymadan bayi ile iletişim kurması için gerekli altyapı oluşturulmuştur. 2026 yılına kadar ise Tofaş’ın temsil ettiği tüm markaların bayi ve servis alanlarının erişilebilirlik standartlarına uygun hale getirilmesi hedeflenmektedir.
Müşteri Memnuniyeti
Tofaş; ileri lojistik ve dağıtım yetkinliği, gelişmiş satış sonrası hizmet imkânları, bayileri ile kurduğu uzun soluklu ve güvene dayalı iş ilişkileri sayesinde müşteri memnuniyetini sürekli yüksek tutmayı hedeflemektedir.
Tofaş, hedef kitlesinin ihtiyaçlarına ve beklentilerine cevap verebilmek amacıyla düzenli olarak müşteri memnuniyeti araştırmaları yapmaktadır. Müşterilerin mutluluğunu sağlamak için satış ve satış sonrası süreçlerde sunulan çözümlere ek olarak tüketici haklarının her koşulda sağlanmasına özen gösterilmektedir. Tofaş, ilgili kurumsal kurallara ve yasal gerekliliklere uyum sağlayarak müşterilerinin ihtiyaç ve beklentilerini en iyi şekilde karşılayabilmek için çalışmaktadır.
Türkiye’nin birçok bölgesindeki 126 lokasyondan müşteriler, bayiler ve onaylı servisler ile ortak bir anlayış çerçevesinde oluşturulan müşteri ilişkileri yönetim sistemi sayesinde müşteri memnuniyeti sağlanmakta ve her alanda sürekli gelişim elde edilmektedir.
Müşteri deneyimine odaklanarak geliştirilen “Serviste Araç Takip Uygulaması” ile müşteriler, bekleme alanlarındaki dijital ekranlardan servisteki araçlarının bakım durumlarına dair tüm aşamaları anlık olarak kontrol edebilmektedir.
Tofaş, marka olarak vadettiği “hız” felsefesine uygun olarak “Hızlı Servis” hizmetini oluşturmuş ve müşterilerinin bakım/onarım işlemleri için serviste geçirdikleri süreyi azaltmalarını sağlamıştır. “Hızlı Servis” kapsamındaki işlemlerden birini seçip randevu alan müşterilerin bir saat içinde otomobillerini geri almaları garanti edilmektedir.
Araç güvenliği ve kalitesini tüm süreçlerinde ön planda tutan Tofaş, sürücü için konfor ve güvenlik sağlanması amacıyla akıllı araçların geliştirilmesini desteklemekte; Stellantis’in “tüm yolcular için güvenlik” vizyonuyla uyum içerisinde hareket etmektedir. Bu doğrultuda oluşturulan yenilikler, faaliyet gösterilen pazarların standartlarına ve yasal gerekliliklerine uygun bir şekilde geliştirilmektedir.
Tofaş; sürücülerin, yolcuların, diğer yol kullanıcılarının ve yayaların güvenliğine verdiği önem çerçevesinde hem aktif hem de pasif güvenlik önlemleri almaktadır. Pasif güvenlik sistemleri, bir kaza anında meydana gelebilecek kayıp ve hasarı azaltmayı; aktif güvenlik sistemleri ise kazaların meydana gelmesini engellemeyi amaçlamaktadır. Tofaş, potansiyel kazaların ve arızaların tahmin edilmesi amacıyla önleyici çalışmalar geliştirerek veri bilimi ve öğrenme algoritmaları ışığında sürücü ve araç verilerini kullanmaktadır.
Tofaş olarak 2022 yılında ürün ve hizmetlerin sağlık ve güvenlik üzerindeki etkilerine ilişkin yönetmelik ve/veya kanunlara uyulmamasıyla ilgili herhangi bir ceza veya uyarıya maruz kalmamıştır. Ayrıca, 2022 yılında, ürün ve hizmet bilgileri ve etiketleme ile ilgili yönetmeliklere ve/veya kodlara uyulmaması söz konusu olmamış; reklam, tanıtım ve sponsorluk dâhil olmak üzere pazarlama iletişimi kapsamındaki düzenlemelere ve/veya gönüllü kodlara uyulmaması ile ilgili herhangi bir ceza veya uyarı vakası yaşanmamıştır.
Tofaş, servis istasyonlarında kasko poliçesi hizmeti sunarak müşteri memnuniyetini ve bağlılığını sağlamaktadır. Poliçe fiyatlandırılması alanındaki en önemli endişeler arasında uzun süre kullanılmayan araçların poliçe fiyatını etkilememesi ve hasara neden olan kişilerin maliyetlerinin poliçelere yansıtılması gibi hususlar yer almaktadır. Tofaş, “Akıllı Kasko” iş modelini geliştirme amacı çerçevesinde; chatbot, RPA ve connect gibi teknolojileri kullanarak fiyatlandırmayı araç kullanımı gibi verilere dayandırmaktadır. Bu doğrultuda, Aksigorta iş birliği ile müşterilerin kullanım özelliklerine uygun poliçe teklifleri sunularak maliyet tasarrufu ve fazladan ödeme yapmama gibi avantajlar sağlanmıştır. Güvenli sürüşü teşvik ederek müşteri sadakatini artıran bu uygulama ile otomobil sigortası sektöründe veriyi odak noktasına alan ve tüm ortaklar için değer sağlayan bir iş stratejisi geliştirilmiştir.
GENİŞ MARKA VE ÜRÜN PORTFÖYÜ
Fiat
Tofaş iç pazarda; Fiat, Fiat Professional, Alfa Romeo, Jeep®, Maserati, Ferrari olmak üzere 6 markanın temsilciliğini yürütmektedir.
Egea
Sedan gövde tipiyle Türkiye ve dünya yollarına ilk kez 2015 yılında çıkan Fiat Egea’nın mühendislik çalışması Stellantis iş birliği ile Tofaş Ar‑Ge Merkezi’nde gerçekleştirilmiştir. Fiat Egea, kavram tasarımından ürünün geliştirilmesine ve pazara sunulmasına kadarki tüm süreçlerde Tofaş imzasını taşımasıyla hem Tofaş hem de Türkiye otomotiv sanayiinde özel bir yere sahiptir.
Sedan, Cross, Hatchback, Cross Wagon ve Station Wagon gövde tipleri ile geniş bir ürün gamı bulunan Fiat Egea, sınıfının en üst seviyesinde sürüş özellikleri ve sınıfında bulunmayan bağlanırlık teknolojileri ile “iyi bir otomobil aynı zamanda ulaşılabilir olmalı” misyonunu başarıyla yerine getirmektedir.
Bursa Fabrikası’ndan dünyaya Fiat Tipo ismi ile de ihraç edilen Fiat Egea, Avrupa’nın en iyilerinin ödüllendirildiği, yılın en iyi otomobilini belirleyen AutoBest 2016’nın sahibi olmuş; 2016- 2022 yıllarında 7 yıl üst üste Türkiye’nin en çok tercih edilen otomobili olma başarısını göstermiştir.
Egea’nın makyaj gören gövde seçenekleri ve Egea Cross 2021 yılında satışa sunulmuştur. Egea Cross modeli, satışa sunulduğu yıl Otomotiv Gazetecileri Derneği (OGD) tarafından “Türkiye’de Yılın Otomobili” olarak seçilmiştir.
2022 yılında ürün gamına yeni Egea Cross Wagon eklenmiştir. Sedan, Hatchback, Cross ve Cross Wagon gövde tiplerinde Egea’nın dizel otomatik şanzımanlı ve hibrit motor seçeneği de 2022 yılında satışa sunulmuştur. Egea Hybrid, yeni nesil 130 hp güç ve 240 Nm torka sahip, 1,5 litrelik 4 silindirli turbo benzinli FireFly motor ile 48-Volt bataryaya sahip 15 kW’lık elektrik motor ile donatılmıştır.
500
Fiat 500, 60 yıllık geçmişinden aldığı genetik kodlarını, yeni tasarım akımlarıyla birleştirebilme özelliği ve zamana meydan okuyan tarzı ile otomotiv dünyasının ikonik modellerinden biridir.
2022 yılında Fiat 500’ün HB Dolcevita ve Cabrio Dolcevita versiyonları daha ekonomik ve çevreci 1,0 litrelik Hybrid 70 hp MT motor seçeneği ile satışa sunulmuştur.
500L
2013 yılında satışa sunulan 500L, geniş yaşam alanı, fonksiyonelliği, çekici tasarımı ve sürüş kabiliyeti ile “çok amaçlı aile otomobili” ve “crossover” karakterlerini tek bir modelde birleştirmektedir.
500L modeli 2022 yılında, 1,4 litrelik benzinli düz vites motoru ile Cross gövde tipinde, Cross ve Cross Plus olmak üzere 2 versiyon olarak pazara sunulmuştur.
500X
2015 yılında satışa sunulan ve Fiat 500 ailesinin “crossover” üyesi olan 500X; kalite düzeyi, teknolojisi, aktif/pasif güvenlik özellikleri ve konfor donanımları ile segmentinin iddialı modelleri arasındadır.
Sport gövde özelliklerini içeren ve performans arayanların tercihi 1,3 litrelik 150 hp ve 270Nm tork gücünde otomatik şanzıman ile donatılan 500X’in yeni özel seri versiyonu “Soft Top” 2022 yılında satışa sunulmuştur.
Panda
2004 yılından bu yana Türkiye’de satışı devam eden Panda, şehir içi kullanımda sunduğu kolaylığı, geniş yaşam alanı ve yüksek fonksiyonelliği ile tercih edilmektedir.
Panda 2022 yılında güncellenen donanım seviyesi “City” ve hibrit motor seçeneği ile satışa sunulmuştur. City, Urban, Cross, Cross 4x4 ve Cross Plus 4x4 donanım seviyeleri ile tercih edilebilen Fiat Panda; tüm donanım seviyelerinde 1,0 litrelik, 3 silindirli 70 hp gücündeki hibrit motoru ile yakıt tasarrufu ve performansı birleştirmektedir.
Fiat Professional
Doblò
Doblò, 20 yılı aşkın süredir sürekli gelişen dayanıklılığı, performansı ve kullanışlılığı ile Türkiye’de küçük ticari araç sınıfının öncüsüdür ve birçok kez yılın ticari aracı ödülüne layık görülmüştür. Türkiye ve Avrupa pazarında ticari hayatın önemli bir oyuncusu olan Doblò, 2015 yılında RAM ProMaster City adıyla Amerika pazarında da satılmaya başlamıştır. Farklı gövde seçeneklerinde bir ton taşıma kapasitesine ve yüksek yükleme hacmine sahip Doblò, geniş iç mekânı ve ekonomik motor seçenekleriyle geniş ailelerin ve ticaretle uğraşanların tercihi olmaktadır.
Fiorino
Fiorino, Tofaş tarihindeki kilometre taşlarından biri olan Minicargo projesinin bir ürünüdür. 2007 yılından itibaren Tofaş’ta üretilen Fiorino, Türkiye’deki hafif ticari araç pazarının en çok tercih edilen araçları arasında yer almaktadır. 1,3 litrelik Multijet ve 95 hp’lik dizel motorlu versiyonun haricinde, 1,4 litrelik 77 hp’lik benzinli, 1,4 litrelik benzinli ve fabrika çıkışlı LPG dönüşümlü versiyonları ile değişen müşteri ihtiyaçlarını karşılamaya devam etmektedir. Fiorino; şehir hayatına uygun kompakt tasarımı, teknolojik donanımları ve ekonomik kullanımı ile iş ve gündelik hayatın tercihi olmayı sürdürmektedir.
Pratico
Fiat Professional ailesinin “kompakt kamyonet” modeli olan Pratico, akıllı tasarımı ve manevra yeteneğiyle şehir içinde kullanım kolaylığı sağlamaktadır. Fiat Doblò ile aynı altyapıyı paylaşan Pratico, sac ve alüminyum kasa, Euro 6D emisyon standartlarına uygun 1,6 litrelik 120 hp’lik motor seçenekleri ile diğer araç modelleri arasında ayrışmaktadır. Ayrıca, 1 tona varan taşıma kapasitesi, 4,2 m2’lik yükleme alanı ve tüm kasa kapaklarının açılabilir olması özelliği ile de şehir hayatına çok iyi uyum sağlayan bir kamyonettir.
Ducato
Ducato, önden çekiş, yüksek yükleme kapasitesi ve çok yönlü kullanım özellikleri ile büyük hacimli van segmentinde fark yaratmaktadır. Fiat tarafından yıllar içinde geliştirilmeye devam edilen Ducato, 80’in üzerinde ülkede satılmaktadır. 140-160 hp motor ve 9 ileri tam otomatik vites seçenekleriyle tercih edilebilen, yüksek performans, teknoloji ve güvenlik özellikleriyle de sınıfında fark yaratan Ducato; van, kamyonet ve minibüs gövde seçenekleri ile farklı alanlardaki ticari araç müşterilerinin ihtiyaçlarına cevap verebilmektedir. Ayrıca, ikinci seviye otonom sürüş özelliğine sahip olan Ducato Co-Driver özelliği ile yavaşlama, hızlanma, otomatik duruş ve kalkış, şeritte kalma, ileri acil durum frenleme fonksiyonlarını sürücü desteği olmadan yerine getirebilmektedir.
Alfa Romeo
Tonale
1910 yılından bu yana sporcu DNA’sına sadık kalan ve otomotiv tarihine damga vuran modelleri hayata geçiren Alfa Romeo markasının dönüşümünü simgeleyen Tonale, markanın DNA’sını en ileri teknoloji ve elektrifikasyonla birleştirmektedir. Euro NCap’ten 5 yıldızı olan Tonale, ikinci seviye otonom sürüş özelliği ile sürüş güvenliğine yönelik birçok özelliği standart olarak sunmaktadır. Otomatik şanzımana sahip Tonale, Türkiye pazarında 160 hp güç ve 240 Nm azami torka sahip yeni 1,5 litre Hibrit turbo benzinli motor ve 320 Nm torka sahip 130 hp 1,6 litre dizel 2 farklı motor ve Sprint, TI ve Veloce olmak üzere 3 farklı donanım seviyesi ile pazarda yer almaktadır.
Stelvio
2017 yılında, 107 yıllık tarihine yeni bir dönüm noktası ekleyen Alfa Romeo, ilk SUV modeli olan Stelvio’yu üreterek bu sınıfa giriş yapmıştır. Sınıfının en iyi hızlanma performansını sunan Stelvio, Q4 AWD çekiş sistemi, kusursuz ağırlık dengesi ile rakiplerinden ayrışmaktadır. Araç, birinci sınıf teknolojisi ve yenilikçi platformu sayesinde, yetişkin yolcular için %97’lik güvenlik puanı elde ederek Euro NCAP 5 yıldız derecesine ulaşmıştır.
Giulia
Benzersiz İtalyan stili ve üstün güvenliği ile öne çıkan, mükemmel bir sürüş deneyimi için tasarım ile mühendislik arasında kusursuz bir denge sağlayan Alfa Romeo Giulia, 2017 yılında Türkiye pazarına girmiştir. Giulia; iç ve dış tasarımı, gelişmiş teknolojisi, yüksek kaliteli malzemeleri, üstün performansıyla sportif sedan segmentine farklı bir bakış açısı getirmiştir.
Jeep®
Compass
2017 yılında Türkiye pazarına sunulan Jeep® Compass 2021 yılında tasarım, teknoloji ve güvenlik öğeleriyle kapsamlı bir şekilde yenilenmiştir. Yenilenen Compass, 80 yıllık Jeep® markasının güçlü mirasını yeni tüketim ihtiyaçlarını karşılayan ürün özellikleri, sürüş dinamikleri ve araç içi teknolojileriyle bugüne taşımaktadır. Compass, Jeep® markasının karakteristik tasarım kodlarını ve sürüş özelliklerini, gelişmiş güvenlik ve bağlanabilirlik teknolojileriyle de destekleyerek özgün karakteriyle sınıfında fark yaratmaktadır.
Wrangler
Jeep® markasının tarihindeki en önemli ve ikonik modellerinden biri olan Wrangler, 2,0 litrelik 272 hp’lik benzinli motor ve 8 ileri otomatik şanzıman kombinasyonu, üst düzey 4x4 yeteneği ve kapsamlı güvenlik özellikleri sunmaktadır. Wrangler yerden yükseklik, yaklaşma ve uzaklaşma açıları, off-road kabiliyeti kriterlerinde sınıfının en iyisi olarak kabul edilmektedir. Wrangler ayrıca 76 cm derinliğe kadar sınıfındaki en güvenli, en derin sudan geçme kapasitesine sahip araç olmuştur.
Renegade
Amerika’da tasarlanan ve İtalya’da üretilen Renegade, Jeep® ailesinin küçük SUV sınıfında yer alan en yetenekli ve en enerjik üyesidir. 2014 yılında Türkiye pazarına ilk kez sunulan Jeep® Renegade, daha dinamik bir tasarım, yenilikçi teknoloji donanımları, yeni motor seçenekleri ve üstün güvenlik seviyesiyle 2019’da yenilenen yüzüyle satışa sunulmuştur. Segmentinin ihtiyaçlarını karşılayan geniş ürün ve motor gamı ile pazara sunulan Jeep® Renegade’e, 2021 yılında 4xe PHEV motor seçeneği de eklenmiştir. 4xe’nin 1,3 litrelik elektrikli ve turbo benzinli motoru 240 hp güç üretebilmektedir. Segmentindeki tek şarj edilebilir hibrit olan Renegade 4xe, hibrit güç-aktarma sistemi ve 11,4 kWh bataryası sayesinde tamamen elektrikli sürüş olanağı sunmaktadır.
Lancia
Marka stratejileri doğrultusunda, Lancia markası Ypsilon modeli ile sadece İtalya pazarında yer almaktadır. Bu kararla birlikte, 2015 yılında Türkiye pazarında da satışına son verilen Lancia markasının satış sonrası servis hizmetleri halen sürdürülmektedir.
TEDARİK ZİNCİRİ
Tofaş, kurulduğu günden bu yana Türk otomotiv sektöründe yerlileştirme ve dışa bağımlılığın azaltılmasına büyük önem vermektedir. Şirket, yerli tedarikçilerin gelişimine katkı sağlamak üzere, motor ve şanzıman hariç satın aldığı parçaların ortalama %75’ini yerli tedarikçilerden temin etmektedir.
Tofaş, 2030 yılına kadar direkt malzemede yerli tedarikçi oranını %90’a ulaştırmayı hedeflemektedir.
Üretim merkezi olarak rekabetçi bir konuma sahip olan Tofaş, nitelikli yerlileştirme odağını Türkiye’de tedarik zincirinin küresel rekabetçiliğini destekleyecek şekilde önümüzdeki dönemde de sürdürecektir. Stellantis’teki konumu güçlenen Tofaş, Türkiye’deki tedarikçilerinin gelişimi için de önemli bir köprü olma görevini üstlenecektir.
Tofaş, finansal bakımdan güçlü, operasyonel bakımdan çevreci, üretim kalitesi ve sürekliliği bakımından güvenilir bir tedarik zinciri oluşturmayı taahhüt etmektedir. Şirket bu doğrultuda, çalışanlarıyla birlikte değer zincirinin en önemli unsurlarından olan tedarikçilerinin sürekli gelişimlerine, organizasyonel mükemmeliyete ulaşmalarına, sürdürülebilirlik kültürünü benimsemelerine, iş başarılarını ve üretkenliklerini artırmalarına katkıda bulunmaktadır.
Tofaş, yalnızca işleyiş süreçlerinin değil tüm tedarik zincirinin oluşturduğu sürdürülebilirlik risklerini değerlendirmekte; tedarik zincirinde oluşabilecek çevresel, sosyal ve ekonomik riskleri öngörmeyi, yönetmeyi, gözetmeyi amaçlamaktadır. Bu süreçlerde hedef, en verimli ve yenilikçi yöntemleri kullanarak önceden aksiyon planları geliştirmektir.
Tedarikçilerine sürdürülebilirlik risklerini yönetme konusunda gelişim fırsatlarını değerlendirmeleri için finansal ve işleyiş konularında destek veren Tofaş, belirli kriterler kullanarak tedarikçilerinin performansını değerlendirmektedir.
Tofaş Finansal Risk Yönetimi birimi tarafsız bir üçüncü kuruluş yardımıyla tedarik zincirinde yer alan finansal riskleri tespit etmek için denetimler gerçekleştirmektedir. Aynı zamanda, tedarik zincirindeki sosyal ve çevresel riskler, verimli ve kapsamlı denetim incelemeleri aracılığıyla tespit edilmektedir. Bu denetimler sonrasında, tedarikçilerin daha iyi performans göstermelerine yardımcı olmak için oluşturulan gelişim planları devreye alınmaktadır.
2000/53/EC Direktifi uyarınca yan sanayi tarafından sağlanan tüm parçalar IMDS Sistemi kullanılarak kurşun, cıva, kadmiyum ve +6 değerlik krom varlığı açısından kontrol edilmektedir. Buna ek olarak, Tofaş’ta kullanılan malzemeler GADSL (Global Automotive Delarable Substance List) standardına uyumludur ve yasaklı kimyasallar içermemektedir.
Tofaş’ın alım gerçekleştirdiği başlıca faaliyet alanları; direkt malzeme, yedek parça ve hizmet-endüstriyel satın almadır. 2022 yılında tüm bu süreçlere ait alımların toplam bütçe değeri 3 milyar euro olmuştur. Tofaş satın alma süreçlerinde 3.000’in üzerinde tedarikçi ile çalışmakta ve Türkiye’de 14 şehirde bulunan 152 direkt malzeme tedarikçisinden alım yapmaktadır.
Tedarik Zinciri Çeşitliliği
Tedarik çeşitliliği olarak yerli direkt malzeme alımı yapılan başlıca ürünler; şekillendirilmiş sac parçalar, dövme-döküm işlenmiş parçalar, mekanik-elektromekanik parçalar, elektrik tesisatları, plastik ve kauçuktan mamul enjeksiyon, koltuk, kapı paneli, cam, torpido, tampon, egzoz, kimyasallar, iç-dış giydirme parçaları ve bağlantı elemanlarıdır. Üretimin devamlığını sağlayan hizmet ve endüstriyel satın alma faaliyetleri de yatırım, taahhüt, servis, eğitim-danışmanlık, yazılım, hizmet, makine ve sarf malzemesi alımları gibi geniş bir alanda faaliyetlerini yürütmektedir. Tedarik zincirinin önemli bir halkası olarak satın alma süreçleri ve tedarikçi ilişkilerinde çok yönlü risk yönetimi anlayışı ön planda tutulmaktadır.
Satın Alma Süreçlerinde İyileştirmeler
Tofaş, yeni projelerine dönük satın alma faaliyetlerinin, en son teknolojilerin Türkiye otomotiv sektörüne kazandırılmasını sağlayacak ve Şirket’in rekabet gücüne katkıda bulunacak nitelikte olmasına özellikle dikkat etmektedir. Bu bağlamda, otomotivde global üretici konumundaki bazı uluslararası firmalar, Türkiye’de yatırım veya yerli tedarikçilerle ortaklık yapmaya teşvik edilmektedir.
Tofaş’ın yeşil satın alma çalışmalarının temelinde sürdürülebilirlik kültürünün tedarik zincirine de yayılması ve çevresel etkisi düşürülmüş ürün ve hizmetlerin öne çıkarılması felsefesi yer almaktadır. Tofaş, yeşil satın alma hareketi ile tedarikçilerinin üretim süreçlerinden ve ürettikleri hizmetten kaynaklanan çevresel etkilerinin düşürülmesini, genel çevresel performanslarının iyileştirilmesini ve çevresel risklerin azaltılmasını amaçlamaktadır.
Tofaş, 2022 yılında tedarikçileri için çevresel ve sosyal denetim mekanizmaları politikası oluşturmuştur. Şirket 2025 yılına kadar, tüm yerli direkt malzeme tedarikçilerinin çevresel ve sosyal konularda denetlenmesi için aksiyon planları oluşturulmasını ve denetimlerin tamamlanmasını hedeflemektedir. Tofaş ayrıca 2030 yılına kadar, yerli direkt malzeme/lojistik tedarikçilerinde, davet üzerine CDP’ye iklim değişikliği ve su alanında yanıt verme onanını %10’a çıkarmayı ve Paris Anlaşması’na uygun olarak tedarik zincirinde karbon ayak izini %55 oranında düşürmeyi amaçlamaktadır.
Yeşil satın alma çalışmaları kapsamında öncelikli seçilen 12 şirket, Tofaş tedarikçilerinin tamamından kaynaklanan toplam atık miktarının %45’ini, su tüketiminin %39’unu, karbon emisyonunun %34’ünü oluşturmaktadır. Bu tedarikçilere yapılan saha ziyaretleri ve mevcut durum analizleri neticesinde, çevre ve enerji ağırlıklı iyileşme sağlayan 100’ün üzerinde aksiyon tanımlanmıştır. 2022 itibarıyla aksiyonların %80’i tamamlanmış olup, özellikle çevresel performanslarda 2021 yılından itibaren %50’ye varan iyileşmeler gözlenmiştir.
Satın alma ve tedarik zinciri departmanları iş süreçlerini güncel yöntemler kullanarak ve dijitalleşme yoluyla yalınlaştırarak rekabet gücünü artırıcı faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu doğrultuda 2022 yılında, operasyonel süreçlere dönük 32 adet robotik süreç otomasyonu projesi devreye alınmıştır.
Tofaş, tedarik zinciri malzeme temin süreçlerini tamamen otonom olarak yönetebilen ve doğru kararları verebilecek algoritmalardan oluşan yönetim sistemini 2022 yılında devreye almıştır. “Control Tower” yönetim sistemi, simülasyon ve optimizasyon algoritmalarıyla tüm lojistik hareketlerini dijital olarak izleyebilmekte ve plan dışında olaylarda karar verebilmektedir. Farklı veri tabanlarındaki verileri RPA/Phyton/SQL gibi araçlar kullanarak işleyen sistem, verimliliğin yanı sıra belirsizlik ve kriz anlarında süreçlerin devamlılığını sağlamaktadır. Sürecin tamamen yaygınlaştırılması 2023 yılında da devam edecektir.
2021 yılında devreye alınan “Aday Tedarikçi Başvuru Portalı” ile Tofaş tedarikçisi olmak isteyen firmalar için dijital ortamda başvuru imkânı sağlanmıştır. Başvuruların dijital ortamda kayıt altına alınması ile hem tedarikçi hem de Tofaş açısından yeni iş fırsatlarının değerlendirilebilmesi hedeflenmektedir.
Endüstriyel Maliyet Verimliliği Projesi (ICE), Tofaş’ın endüstriyel tedarikçilerinin maliyet ve verimlilik temelli bakış açılarını geliştirmek ve onları maliyet iyileştirme sürecine dâhil ederek fikirlerini değerlendirmek amacıyla 2021 yılında devreye alınmıştır. Bu sayede endüstriyel alanda teklif alınan tedarikçilerden teklife ilişkin önerileri ICE sistemi üzerinden toplanıp değerlendirilerek maliyet avantajı sağlanmaktadır.
Tedarikçi Geliştirme Faaliyetleri
Tofaş, tüm satın alma faaliyetlerinde, iş ortaklığı anlayışını ön planda tutarak tedarikçilerinin ürün tasarımı, organizasyonel/teknik gelişim, kalite, maliyet iyileştirme, fiziksel ve finansal riskler, üretim süreç iyileştirme, ortak satın alma ve sürdürülebilirlik gibi birçok alanda gelişimine katkı sağlayacak süreçler yürütmektedir. Tofaş’ın başlıca hedefi, proaktif ve otonom bir süreç oluşturmaktır.
Tofaş, Dünya Klasında Tedarikçi (WCS) programı kapsamında 2009 yılından bu yana WCM metodolojisinin tedarikçilerinde de uygulanmasına önderlik etmektedir. Yüzlerce tedarikçinin yer aldığı, Stellantis global tedarikçi WCM seviye sıralamasının ilk 11’inde Tofaş’ın 4 yerli tedarikçisi Bronz seviyede yer almaktadır.
Tofaş’ın direkt malzeme tedarikçilerinin tamamı ISO 14001 sertifikasına sahiptir.
Tofaş’ın 2018 yılından itibaren tedarikçilerinin teknoloji alanındaki gelişim yolculuğunu desteklemek amacıyla gerçekleştirdiği “GoTECH Teknoloji Zirvesi”nin 2022 yılında beşincisi düzenlenmiştir. Kurumlar arası sinerji yaratma amacı da taşıyan etkinlik kapsamında; tedarikçiler, kamu kuruluşları, yerli teknoloji sağlayıcıları ve genç yenilikçi firmalar Tofaş Akademi’de bir araya gelmiştir. Zirve’de ayrıca, devreye alınan dijitalleşme projeleri ödüllendirilmiş ve Tofaş’ın KOSGEB ile üzerinde çalıştığı, tedarikçilerin teşvik ve hibe alma süreçlerini kolaylaştıran iş birliği “Proje Ortaklığı Teşvik Modeli” tanıtılmıştır.
Tofaş, “Connected Supplier” adını verdiği süreç ile tedarikçiler, start-up’lar ve teknoloji sağlayıcı firmaları bir araya getirmektedir. Bu ekosistem ile dijital projelerin yaygınlaştırılmasını sağlayarak tedarikçilerini desteklemektedir. Yapılan yenilikler ile 250 yeni fikir ortaya çıkarılırken, teknik çözümü ve fizibilitesi uygun 85 farklı proje devreye alınmıştır.
“Predictive Supplier” inisiyatifi kapsamında hatalara reaktif olarak kalıcı çözüm yaratılırken, hatanın oluştuğu proses noktalarında parametre takibi ve tahminleme yaklaşımı kullanılarak oluşturulan makine öğrenmesi metotları geliştirilmektedir. 2022 yılında 3 farklı proses için 3 farklı tedarikçide çözüm üretilmiş; 2021 projelerinden 12 adedi için yaygınlaştırma yapılarak ilgili parçalarda önleyici seviye yakalanmıştır.
Tofaş, tedarikçilerinin dijitalleşme yolculuğunu desteklemek için, 2021 yılında MESS’e bağlı MEXT Teknoloji Merkezi ile yapılan iş birliği sayesinde tedarikçilerin katma değerini ve “Dijital Olgunluk” seviyelerini ölçümlemeye başlamıştır. Bu kapsamda 2022 yılı itibarıyla Tofaş’ın 34 tedarikçisinin “Dijital Olgunluk” seviye ölçümleri tamamlanmıştır.
