Geleceğin ekonomisine tam uyumu temel stratejik hedeflerinden biri olarak belirleyen Tofaş, sıfır karbon piyasasına kademeli geçişi sağlayacak gerekli adımları atmak için çalışmaktadır. Şirket bu çerçevede, doğal kaynakların korunmasını, faaliyetlerinin minimum çevresel etki ile gerçekleştirilmesini temel sorumluklarından biri olarak görmektedir. Tofaş, çevre üzerindeki doğrudan etkilerinin yanı sıra değer zincirinin bütününde oluşan dolaylı çevre etkilerinin de kontrol altına alınmasına ve mümkün olan en düşük düzeye çekilmesine odaklanmıştır.

BİR BAKIŞTA 2022

• Tofaş, 2022 yılında BİST Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer almaya hak kazanan 50 Türk şirketinden biri olmayı sürdürmüştür.
• Tofaş, 2022 yılında da gerek yasal merciler gerekse paydaşlarınca yapılan çevresel denetimlerde “sıfır uygunsuzluk”la başarılı olarak değerlendirilmiştir.
• Tofaş Aralık 2022’de imzaladığı başvuru ile Bilim Temelli Hedefler Girişimi’ne (Science Based Target initiative - SBTi) dâhil olmuştur.
• Tofaş 2022 yılında toplam 2,5 milyon TL çevre yatırım ve işletme harcaması gerçekleştirmiştir.
• 2022 yılında Tofaş, hayata geçirdiği 201 enerji verimlilik projesi sayesinde, toplam 115.055 GJ enerji tasarrufu ve buna bağlı olarak 9.622 ton CO₂ azaltımı sağlamıştır.
• 2022 yılında Tofaş’ın araç başına enerji tüketimi bir önceki yıla göre %20 azalarak 3,19 GJ ile hedeflenen değerden daha iyi olarak gerçekleşmiştir. 2022 yılı itibarıyla Tofaş’ın üretimden kaynaklanan sera gazı emisyonu araç başına 249 kg/CO₂ (eq) seviyesindedir.
• Tofaş 2022 yılındaki araç başına su tüketimini bir önceki yıla göre %6 oranında azaltarak, 2,74 m³’e indirmiştir.
• Tofaş, fabrika içi sirkülasyon sistemi sayesinde 2022 yılında yaklaşık 60 milyon m³ suyun tekrar kullanımını sağlamıştır.
• Tofaş’ın 2022 yılında toplam atık üretimi araç başına 26,84 kg olmuştur.
• Çevresel farkındalığın artırılmasına yönelik olarak, 6.889 Tofaş çalışanına toplam 10.757 saatlik eğitim verilmiştir.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

Tofaş, bütüncül bir yaklaşımla iklim değişikliğini üç farklı yönüyle ele almaktadır:

• Emisyon sınırlamaları gibi yasal düzenlemelerin yer aldığı boyut
• Hava şartlarındaki ani değişiklikler gibi konuları içeren fiziksel ve operasyonel boyut
• Karbon ticaretini kapsayan finansal boyut

Kurumsal risk yönetimi çerçevesinde, tüm bu boyutlarda meydana gelebilecek türlü tehdide karşı hızlı aksiyonlar geliştirilmekte; çevre dostu teknikler ve sürdürülebilir çözümler sunulmaktadır.

SÜRDÜRÜLEBİLİR ÇEVRE VE ENERJİ ANLAYIŞI

Tofaş, sürdürülebilir çevre ve enerji anlayışı ile gelecek kuşaklara temiz ve yaşanabilir bir dünya bırakılmasını amaçlamaktadır. Şirket, tüm faaliyetlerinde ulusal ve uluslararası yasal gerekliliklere tam uyum sağlamakta; sürekli iyileştirme araçlarının ve uygun teknolojilerin kullanımıyla üretiminin, ürünlerinin ve hizmetlerinin yol açtığı çevre etkilerini azaltmaya çalışmaktadır.

Çevresel konular, Tofaş Çevre ve Enerji Politikası doğrultusunda Sürdürülebilirlik Komitesi ve Sürdürülebilirlik Çalışma Grubu tarafından yürütülmekte olup, çevresel performansa yönelik raporlama Yönetim Kurulu’na yapılmaktadır.

Tofaş, SPW (Stellantis Üretim Yönetimi) ve ISO 14001 Standardı doğrultusunda faaliyetlerini sürdürerek yüksek miktarda mali kaynak gerektiren çevresel risk yönetiminde, önleyici ve proaktif bir yaklaşım benimsemektedir. Sürekli iyileştirme yaklaşımı ile üretim sistemi geliştirilerek çevre mevzuatının gerekliliklerinin ötesinde önlemler alınmakta; riskler en aza indirilmekte ve kirlilik azaltılarak ortadan kaldırılmaktadır. Tofaş olarak potansiyel riskler kontrol altında tutulmakta ve muhtemel hasarların mali etkilerinin çok düşük olacağından emin bir şekilde hareket edilmektedir.

Tofaş;

• kirliliği kaynağında önlemeyi ve çevresel riskleri azaltmayı,
• yaşam döngüsü yaklaşımı ile ürünlerinin çevresel etkilerini azaltmayı,
• enerji ve doğal kaynakları sorumlu ve verimli kullanmayı,
• etki alanındaki tüm paydaşlarının çevre ve enerji bilincinin artırılması amacıyla bütünleşik yönetim sistemlerini etkin şekilde uygulayarak, kaynaklarını ve imkânlarını harekete geçirmeyi

taahhüt etmektedir.

Tofaş 2022 yılında toplam 2,5 milyon TL çevre yatırım ve işletme harcaması gerçekleştirmiştir.

Çevre ve sürdürülebilirlik konularındaki hedeflerini tüm paydaşlarının bilgisine sunan Tofaş, kurumsal internet sitesinde ve sürdürülebilirlik raporlarında, bu alanlardaki faaliyetlerinden elde ettiği sonuçları şeffaf olarak yayınlamaktadır.

Çevresel Hedefler	Performans Göstergesi	2022	2023 (H)	2026 (H)
Enerji tüketimi	GJ/araç	3,19	2,75	3,21
Sera gazı emisyonu	kg/CO2 (eq)/araç	249	262	100
VOC hava emisyonu	gr/m2	28,29	33,12	22,9
Taze su tüketimi	m3/araç	2,74	3,08	1,79
Toplam Atık Üretimi	kg/araç	26,84	28,17	29,44
Gömülerek Bertaraf Edilen Atık Oranı	%	0	0	0

SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM ANLAYIŞI

Sürdürülebilir üretim ilkelerini benimseyen Tofaş’ın Bursa Fabrikası’nda, tüm üretim süreçlerinde 5R (Refuse, Reduce, Reuse, Recycle, Recover - Reddet, Azalt, Tekrar Kullan, Geri Dönüştür, Geri Kazan) iyileştirmeleriyle doğal kaynak kullanımında verimlilik sağlanmaktadır.

Tofaş 2022 yılında sürdürülebilir üretim anlayışı ile uluslararası değerlendirme kuruluşu EIRIS’in Borsa İstanbul bünyesinde yaptığı kapsamlı değerlendirmede, BİST Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer almaya hak kazanan 50 Türk firmasından biri olmaya devam etmiştir. Tofaş, Carbon Disclosure Project’e (CDP) iklim değişikliği ve su konularında yanıtlarını da sunmuştur.

DÜŞÜK KARBON EKONOMİSİNE GEÇİŞ

Tofaş, iklim değişikliğini, emisyon limitleri gibi yasal düzenleme boyutu, hava şartlarındaki radikal değişiklikler gibi fiziki ve operasyonel boyutu ve emisyon ticareti gibi finansal boyutu bulunan bir alan olarak değerlendirmektedir. Şirket, tüm bu boyutların ortaya çıkarabileceği risklere, kurumsal risk yönetimi kapsamında erken yanıtlar oluşturmakta; sürdürülebilir yöntemlerle kalıcı çözümler üretmektedir.

Tofaş, Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı’nı (The European Green Deal) iklim değişikliği ile mücadele stratejisine entegre etmek üzere yakından takip etmektedir. Tofaş, karbon nötr tesis olma yolunda çalışmalarını sürdürmektedir. Her yıl üretimden kaynaklanan emisyon azaltımı projeleri ve azaltım miktarları üçüncü parti kuruluşlar tarafından doğrulanmakta ve sertifikalandırılmaktadır.

Enerji verimliliği çalışmalarıyla düşük karbon ekonomisine geçişi destekleyen Tofaş, aynı zamanda İklim Platformu’nun da kurumsal üyesidir. Şirket, iklim değişikliğiyle mücadele için küresel politika ve eylemler için çağrıda bulunan uluslararası bir işletme bildirisi olan “2 ˚C Mücadelesi Tebliği”ni imzalamıştır. Tofaş ayrıca Aralık 2022’de imzaladığı başvuru ile Bilim Temelli Hedefler Girişimi’ne (Science Based Targets initiative - SBTi) dâhil olmuştur.

Tofaş, gerçekleştirilen yüzlerce enerji verimliliği projesi sayesinde, enerji yoğunluğunu azaltma trendini sürdürmektedir. Yeni yatırımlarda veya makine ekipman değişikliklerinde Kanban (üretim yönetim sistemi) süreci oluşturularak, BAT (en uygun tekniklerin kullanılması) uygulaması sistematik hale getirilmiş; çevre ve enerji verimliliği çalışmaları standardize edilmiştir.

Tofaş, çevre konularında politika oluşturma süreçlerinde sivil toplum kuruluşları, dernekler ve yasal merciler ile iş birlikleri yapmaktadır. Şirket, OSD üyeliği, TÜSİAD ve YASED çalışma grubu üyelikleri ile yaptığı çalışmaların yanı sıra üniversite iş birlikleri, dernekler ve odalar ile ortaklıklar vasıtasıyla değer zincirine katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

SIFIR UYGUNSUZLUK

1998 yılında otomotiv sektöründe ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi sertifikasyonunu gerçekleştiren ilk fabrika olan Tofaş, köklü ve sürdürülebilir bir çevre yönetim sistemine sahiptir.

Faaliyetlerini ulusal çevre yasalarına ve düzenlemelerine uyumlu bir şekilde devam ettiren Tofaş, 2010 yılından itibaren ISO 14064-1 Sera Gazı Yönetimi Sistemi’ni ve yıllık sera gazı raporlarının doğrulanmasını; 2013 yılından itibaren ise bilgi 50001 Enerji Yönetimi Sistemi’ni kullanmaktadır.

İlk belgelendirmeden bu yana her yıl “sıfır uygunsuzluk” ile devam eden Tofaş, 2022 yılında da gerek yasal merciler gerekse paydaşlarınca yapılan çevresel denetimlerde “sıfır uygunsuzluk”la başarılı olarak değerlendirilmiştir. Herhangi bir çevre cezası ya da çevresel olay durumu yaşanmamıştır.

SIFIR ATIK YÖNETİM SİSTEMİ

Tofaş çevre yaklaşımında proaktif ve yalın yönetim araçları kullanmaktadır. Şirket’in temel ilkesi, sıfır atık/sıfır kayıp hedefine ulaşmak için, “arıtmak değil, hiç kirletmemektir.”

Tofaş, Çevre ve Enerji Politikası’nın gereği olarak atıkları kaynağında azaltmayı ve mümkün olduğunca fazla geri kazanımı hedeflemektedir. Bu kapsamda, üretim süreçlerinde oluşan endüstriyel atıkların %100’ü malzeme geri kazanımında ve çimento sektöründe hammadde ve enerji kaynağı olarak kullanılmakta; böylece “Sıfır Atık Bertarafı” hedefine ulaşılmaktadır.

Sıfır Atık Yönetim Sistemi ile;

• kirlilik kaynağında önlenmekte,
• sorumlu ve verimli kaynak kullanımı ile israf önlenmekte,
• oluşan atıklar kaynağında ayrıştırılarak toplanmakta ve geri kazanımı sağlanmaktadır.

Tofaş, Sıfır Atık Yönetim Sistemi ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen “Sıfır Atık Belgesi”ne sahiptir.

Tofaş, 2022 yılında tek kullanımlık plastikleri sıfırlama taahhüdünü yerine getirerek fabrika genelinde bireysel kullanım kaynaklı tek kullanımlık plastik ürünleri sonlandırmıştır.

Tofaş’ta üretim süreçlerinde oluşan endüstriyel atıkların %100’ü malzeme geri kazanımı için çimento sektöründe hammadde ve enerji kaynağı olarak kullanılmaktadır. Bu sayede Tofaş, sıfır atık bertarafı (landfill) hedefine ulaşmıştır.

Atıkların Yeniden Değerlendirilmesi

Tofaş’ta, hem iş süreçlerinin çevreye olan etkisini en aza indirmek ve tasarruf sağlamak hem de maliyetleri azaltmak için, üretimde kullanılmak üzere gelen malzemelerin ahşap, karton, naylon gibi ambalaj atıkları tekrar değerlendirilmektedir. Atık karton ambalajları yedek parça ihracat sevkiyatlarında yeniden kullanılmakta; hurda palet ve ahşaplar da fabrika içinde ihtiyaç duyulan peyzaj çalışmaları için ahşap saksılara dönüştürülmektedir.

2022 yılı içerisinde hurda ahşaplardan yapılan toplam 756 adet saksı Tofaş’a kazandırılmıştır. Ayrıca, hurda paletler kullanılarak 1 adet ofis içi oturma grubu, sosyal tesis alanları için 2 adet köpek kulübesi ve Tofaş Bursa Anadolu Arabaları Müzesi etrafında konumlandırılmak üzere 10 adet sokak hayvanı beslenme ünitesi hazırlanmıştır. Bu çalışmalar sonucunda yaklaşık 150 ağacın hayatına devam etmesi sağlanarak, yaklaşık 3,5 ton karbondioksit emisyonunun önüne geçilmiştir.

ENERJİ TÜKETİMİ

Tofaş, faaliyetlerini hayat boyu bakış açısıyla değerlendirdiğinde ve paydaşların ihtiyaç ve beklentilerini göz önüne aldığında, iklim değişikliği alanındaki etkisinin önemli bir bölümünün üretim faaliyetlerinin yanı sıra araçlarının kullanımından kaynaklandığını öngörmektedir. Tofaş, paydaşlarının seyahat deneyimlerinin, taşımacılık ve dağıtım operasyonlarının daha sürdürülebilir yöntemlerle gerçekleştirilmesini hedeflemekte, daha düşük emisyon değerlerine sahip ya da alternatif yakıtların kullanıldığı araçlar geliştirmek üzere çalışmaktadır.

Tofaş, düşük karbon ekonomisine geçiş kapsamında, Stellantis’in ürün stratejileri doğrultusunda hayata geçirdiği konvansiyonel motorlu araçlarda verimliliğin artırılması, alternatif yakıt sistemlerinin kullanımının yaygınlaştırılması, elektrikli ve hibrit araçların geliştirilmesi çalışmalarına destek vermektedir.

Tofaş; kısa, orta ve uzun vadeli hedefleri doğrultusunda enerji verimliliğini ve emisyon performansını takip ederek iyileştirmektedir. Enerji verimliliği ve emisyon kontrolü ile ilgili konuları ele alan Enerji Rehberleri Kurulu Çalışma Grubu ve Tofaş Sürdürülebilirlik Komitesi tarafından yapılan çalışmalar hakkında CEO’ya bilgi verilmektedir. Bu faaliyetler ile emisyon değerleri devlet kurumları tarafından belirlenen üst sınırların altında tutulmaktadır.

Tofaş’ta emisyon azaltımı çalışmaları ar-ge faaliyetlerinin %21’ini oluşturmaktadır. Karbon emisyonlarını azaltma hedefi doğrultusunda sabit enerji tüketimlerini düşürmek amacı ile yapılan çalışmalar sonucunda Tofaş’ın 2022 yılında gerçekleşen araç başı enerji tüketimi 3,19 GJ ile hedeflenen değerden daha iyi olarak gerçekleşmiştir. Tofaş, 2022 yılı itibarıyla yenilenebilir enerji yatırımlarını devreye alarak, sadece bu yatırımlar yardımı ile üretimden kaynaklı sera gazı emisyonlarını 2026 yılına kadar %22,6 oranında azaltmayı hedeflemektedir.

	2018		2019	2020	2021	2022
Toplam enerji tüketimi (GJ)	1.165.961		1.042.245	993.438	906.678	841.801
Doğrudan enerji tüketimi - doğalgaz (GJ)	676.304		593.241	578.984	519.016	463.607
Dolaylı enerji tüketimi (GJ)	489.657		449.004	414.454	387.662	378.194
Üretilen araç başına enerji tüketimi (GJ)	3,86		4,01	4,02	3,97	3,19

Akıllı Enerji Yönetim Sistemi

Tofaş’ın boya üretim tesislerinde iç kaynaklarla hayata geçirdiği algoritmalar sayesinde, üretim sırasında oluşan planlı ve plansız duruşlarda sistem otonom olarak set değerlerini düşürerek enerji tüketen ekipmanların bekleme moduna geçmesini sağlamaktadır. Sistem, sahadan aldığı verilerle üretim bitişini tespit ederek, minimum enerji tüketimi ile üretimin bittiği hatları sırasıyla otonom olarak kapatmaktadır. Akıllı Enerji Yönetim Sistemi sayesinde, yılda 1.735.776 kWh elektrik, 147.600 sm3 doğalgaz tasarrufu sağlayan Tofaş, yapılan tasarruf ile 1.060 ton CO₂’in doğaya salınımını engellemiştir.

VOC Hava Emisyonları

Tofaş, operasyonel kontrollerin iyileştirilmesi ile son 5 yılda VOC (Volatile Organic Compounds - Uçucu Organik Bileşikler) emisyonlarında %15 düzeyinde iyileşme gerçekleştirmiştir.

Çözücü içermeyen temizlik ürünlerinin kullanılması, onebell boya teknolojisine geçilmesi, su bazlı elektrostatik boya uygulamaları, temizlik kimyasallarının tüketiminin azaltılması, daha düşük VOC’li ürünlere geçiş ve nitrotherm projesi ile VOC emisyonlarında Avrupa Birliği ulusal limitlerin çok altında değerlere ulaşılmıştır.

Greenhouse Gas (GHG) Yoğunluk Emisyon Trendi

2022 yılında Tofaş, SPW (Stellantis Üretim Yönetimi) metodolojisi ile belirlenen ve enerji tüketimi ve CO₂ emisyonlarının azaltılmasını hedefleyen faaliyetler gerçekleştirmiştir. Bu faaliyetler kapsamında hayata geçirdiği 201 enerji verimlilik projesi sayesinde, toplam 115.055 GJ enerji tasarrufu ve buna bağlı olarak 9.622 ton CO₂ azaltımı sağlanmıştır.

	2018	2019	2020	2021	2022
Doğrudan Sera Gazı Emisyonları (Kapsam 1) (ton CO2e)	50.062	46.266	45.653	42.790	38.313
Dolaylı Sera Gazı Emisyonları (Kapsam 2) (ton CO2e)	59.253	53.247	50.303	46.180	46.558

TAZE SU TÜKETİMİ

Tofaş, su ve atık su sistemlerini verimli şekilde yöneterek ve su kullanım miktarını sürekli iyileştirmeye yönelik çözümler üzerine çalışarak çeşitli uygulamalar devreye almaktadır. Şirket, düzenli analiz çalışmaları yaparak kullandığı su kaynaklarının sürekliliğini ve sürdürülebilirliğini sağlamayı hedeflemektedir.

Su ile alakalı tüm stratejiler, CEO’nun liderlik ettiği Tofaş Sürdürülebilirlik Komitesi tarafından belirlenmekte ve izlenmektedir. Sürdürülebilirlik yönetimine ilişkin stratejik karar alma süreçlerinden sorumlu olan Sürdürülebilirlik Çalışma Grubu da doğrudan Sürdürülebilirlik Komitesi’ne rapor vermektedir. Sürdürülebilirlik Komitesi üyesi ve Sürdürülebilirlik Çalışma Grubunun lideri olan Çevre Sağlığı ve Güvenliği Yöneticisi operasyonel düzeyde riskler ve fırsatlar da dâhil olmak üzere su ile alakalı tüm konuları yönetirken, aynı zamanda su tüketimi ve atık su arıtması gibi konuları da yakından takip etmekte; en iyi şekilde yönetilmesini sağlamaktadır.

Tofaş’ın su yönetimi yaklaşımı, verimli su kullanımı ilkesi doğrultusunda şekillenmektedir. Biyoçeşitlilik üzerindeki potansiyel olumsuz etkileri nedeniyle atık su yönetimi, Tofaş’ın su yönetimi anlayışının kritik bir parçası konumundadır. Yürütülen faaliyetler sonucunda oluşan atık sular modern arıtma tesislerinde maksimum düzeyde geri dönüşüme kazandırılmaktadır. Atık sular deşarj izinlerinde belirtilen sınır değerlerin altında yüklerle alıcı ortamlara deşarj edilmektedir. 2022 yılında arıtma teknolojileri sayesinde tesislerden atık olarak çıkan 473 bin m³ su tekrar doğal ortama kazandırılmıştır.

2021 yılında araç başına 2,91 m³ düzeyinde olan su tüketimi 2022 yılında 2,74 m³ olarak gerçekleşmiştir. Su tüketiminin geri dönüşüm projeleri yardımı ile 2026 yılına gelindiğinde 1,79 m³ seviyesine çekilmesi hedeflenmektedir.

Tofaş, fabrika içi sirkülasyon sistemi sayesinde 2022 yılında yaklaşık 60 milyon m³ suyun tekrar kullanımını sağlamıştır. 2022 yılında yağmur suyu hasadına başlanmış olup, toplanan yağmur suyu genel kullanım amacıyla değerlendirilmektedir.

Su ve Tedarik Zinciri

Tofaş; doğrudan malzeme tedarikçilerini tatlı su kaynakları, su tüketimi, atık su miktarları, tahliye noktaları, atık su yönetim sistemleri ve lokasyonları kapsamında eylem planı açısından yakından takip etmektedir.

Hem fiziksel hem de düzenleyici koşullarla alakalı olan tatlı su kaynağının mevcudiyeti, tedarikçilerin süreçleri için kritik önem taşımaktadır. Tofaş bu kapsamda, tedarikçileri ile su tüketimleri, su kaynakları, su arıtma süreçleri ve atık su kaliteleri hakkında düzenli anketler yapmaktadır. Tedarikçilerden toplanan veriler doğrultusunda, olası mevzuat değişiklikleri ve süreç sürekliliği durumunda risk değerlendirmelerini gösteren bir risk profili ve risk matrisi oluşturulmuş; değerlendirme sonucunda herhangi bir risk gözlenmemiştir. Ayrıca, veriler aracılığıyla su ile alakalı konuları içeren ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) matrisi doğrultusunda çevresel etki değerlendirmesi de yapılmaktadır. Bu matris ile su kaynakları da dâhil olmak üzere çevresel boyutların doğru kullanımı ve böylece tedarikçiler için çevresel etkilerin azaltılması yönünde bir geliştirme programı tasarlanmaktadır.

Paydaşlarla İlgili Su Riski Değerlendirmesi

	Uygunluk ve Kapsam	Açıklama
Müşteriler	İlgili değil, dâhil	Tofaş, üretim süreçlerini sürdürülebilir hale getirmek konusunda müşteri taleplerini dikkate almaktadır. Bu kapsamda Tofaş, Sürdürülebilirlik Raporlarında su konusunu öncelikli bir konu olarak raporlamaktadır.
Çalışanlar	İlgili, her zaman dâhil	Tofaş, risk değerlendirmelerinde çalışanların ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmaktadır. Tofaş, çalışanlarının kullanması için yeterli içme suyu sağlanmanın yanında, çalışanlarına su tasarrufu eğitimleri vermektedir.
Yatırımcılar	İlgili, her zaman dâhil	Borsa İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, suyla ilgili konuların değerlendirme kriterlerine dâhil edildiği bir Sürdürülebilirlik Endeksi başlatmıştır. Su ile ilgili konular, Tofaş’ın Sürdürülebilirlik Raporu’nda tüm paydaşlara bildirilen öncelikli konulardan biridir.
Yerel topluluklar	İlgili, her zaman dâhil	Tofaş, yerel toplulukların gelişimine aktif olarak katkıda bulunmakta ve çevreye olan herhangi bir olumsuz etkisini en aza indirmeye çalışmaktadır. Su sıkıntısı çeken bölgelerde bulunan tesislerde, su çekilmesini en aza indirmek ve tahliye edilen su kalitesini iyileştirmek için çalışmalar yapılmaktadır. Bu alanlarda, yerel topluluklar üzerinde olumlu etkisi olan projeler ve girişimler yürütmek için yerel yetkililer ve tedarikçilerle iş birliği yapmaktadır.
STK’lar	İlgili, her zaman dâhil	STK’lar hem itibar hem de kıyaslama amacıyla Tofaş’ın risk değerlendirmesine dâhil edilmektedir. Tofaş STK’lar ile iş birlikleri geliştirmekte, uzmanlık alanlarına göre STK’ların görüş ve önerilerini almaktadır
Havza/havza seviyesindeki diğer su kullanıcıları	İlgili, her zaman dâhil	DOSAB Sanayi Bölgesi, aynı havzada yer altı suyu çekme kuyuları ve arıtma tesisine sahiptir.
Düzenleyiciler	İlgili, her zaman dâhil	Su tedarikçileri üzerindeki baskıların devam etmesi beklenirken, hükümet yetkilileri, üreticileri suyu yeniden kullanmaya ve toplam su kullanımlarını azaltmaya teşvik etmenin bir yolu olarak, faaliyetlerinde sıfır sıvı tahliyesi sağlamalarını şart koşmaktadır.
Nehir havzası yönetim yetkilileri	İlgili, her zaman dâhil	Devlet yetkilileri, gelecekte Nilüfer Nehri’ne sıfır atık tahliyesinin yanı sıra arıtılmış su çıkış limitlerini azaltmak için bir havza planı hazırlamaktadır.
Yerel düzeyde yasal özel ilgi grupları	İlgili, her zaman dâhil	Tofaş, OSD ve TÜSİAD çalışma gruplarına üyedir. Tofaş ayrıca Koç Holding’in su yönetimi ve risk değerlendirmesi çalışma grubunun lideridir.
Tedarikçiler	İlgili, her zaman dâhil	Tedarikçilerdeki su kıtlığı Tofaş üretimini doğrudan etkileyecektir. Tofaş, su yönetimini iyileştirmek için tedarikçilerde denetimler gerçekleştirilmektedir.
Yerel düzeyde su hizmetleri	İlgili, her zaman dâhil	DOSAB Sanayi Bölgesi, su tesisleri için hizmet vermektedir. Gelecek dönemdeki herhangi bir düzenlemede Tofaş, DOSAB hizmetlerini de kullanabileceği bir alternatif olarak değerlendirmektedir.
Üniversite	İlgili, her zaman dâhil	Tofaş, Uludağ Üniversitesi Çevre Mühendisliği bölümü ile su yönetimi ve atık su kalitesi üzerine iş birliği yapmaktadır.

ÇEVRE DOSTU MALZEME KULLANIM

Tofaş, ürün ve hizmetlerini hayat boyu bakış açısıyla değerlendirmekte ve yarattığı olumlu veya olumsuz etkileri en iyi şekilde yönetmektedir.

Araçlarının üretimi ve kullanımından kaynaklanan çevresel etkiyi düşürmek için çalışan Tofaş, araçlarını da daha çevre dostu hale getirmek için sürekli projeler geliştirmektedir.

Şirket, araçlarında çevre dostu ve geri dönüşümlü malzeme kullanım oranını artırmaya yönelik hedefler belirlemekte, ömrünü tamamlamış araçların tekrar kullanılabilecek parçalarını geri dönüşüme kazandırmakta, geri kalan kısmının ise ulusal ve uluslararası mevzuatlara uygun şekilde bertarafını garanti altına almaktadır.

Tofaş, ar‑ge ekibinin öncülüğünde araçlarda geri dönüşüm oranını ve çevre dostu malzeme kullanım oranını artırmak için ulusal ve uluslararası iş birlikleri ile projeler geliştirilmektedir.

Araçlarda kullanılan geri dönüştürülmüş malzeme ve çevre dostu malzeme oranını artırmak için Tofaş Ar-Ge Merkezi öncülüğünde gerçekleştirilen çalışmalardan birkaçı şöyledir:

• Ocean Fabric - Denizdeki pet şişe atıklarından üretilen kumaş ile koltuk kılıfı üretilmesi
• Endüstriyel PET şişenin geri dönüştürülmesi ve yenilikçi geri dönüşümlü malzemeden parça üretilmesi
• Multicycle - Plastik hammaddenin orijinal özelliklerde geri kazanılması için geliştirilmiş bir yöntem ile sonsuz defa aynı hammaddenin kullanılabilmesine olanak sağlaması
• Araç parçalarında bio-bazlı polimer kullanılması

ÇEVRESEL PERFORMANSI İYİLEŞTİRME VE FARKINDALIK YARATMA

Tofaş, dağıtım operasyonlarında da enerji verimliliği sağlayacak çalışmalar yürütmektedir. Şirket; tedarikçi ve bayi gelişim çalışmaları, müşteri bilgilendirme hizmetleri ile çevre ve iklim sorumluluğu bilincinin değer zincirinin bütününe yaygınlaştırılması için çaba göstermektedir.

Yarattığı doğrudan çevresel etkinin yanı sıra, değer zincirinin genelinde oluşan dolaylı çevresel etkilerin de kontrol altına alınması ve iyileştirilmesi için çalışmalar yürüten Tofaş, olumsuz çevresel etkiyi sürekli olarak azaltmayı taahhüt etmektedir.

Lojistik operasyonların sürdürülebilirliği kapsamında enerji kullanımı, sera gazı emisyonları ve koruyucu ambalaj kullanımı gibi alanlara önem verilmektedir. Bu bağlamda, hizmet sağlayıcıların seçiminde; enerji verimliliği yönetim sistemi, karbon ayak izi doğrulama sertifikası ve emisyon ölçümleri gibi faktörler dikkate alınmaktadır. Ayrıca, alternatif deniz veya demiryolu teslimat yöntemleri tasarlanmakta, mevcut çevresel kriterleri karşılayan düşük emisyonlu araçlar kullanılmakta, her yolculukta kat edilen mesafeyi kısaltmak için prosedürler uygulanmaktadır.

Çevre ve enerji rehberleri, Tofaş’ta çevre politika ve prosedürlerinin uygulanması ve birimlerin içerisinde benimsenmesi amacıyla görev almaktadır. Tüm çevre ve enerji rehberleri, aylık Çevre ve Enerji Kurulu toplantılarına katılarak politikaların departman içerisinde yayılımını sağlamakta ve ilgili eğitim faaliyetlerini düzenlemektedir.

Tofaş, çevresel performansı iyileştirmek için özellikle yönetim altyapısını geliştirmenin önemli ve etkili olduğunu düşünmektedir. Şirket bu kapsamda, çevresel risklerle ilişkili ekonomik maliyetleri hesaplayarak karar verme süreçlerini hızlandırmakta; risk yönetimi çerçevesinde riskin yönetimi ve azaltılması için maddi kaynak ayırmaktadır. Bu alandaki performansın geleceğe taşınabilmesi için tüm paydaşlar ve çalışanlar arasında çevresel sorunlara verilen önemin ve çevre bilincinin teşvikler vasıtasıyla geliştirilmesine yüksek değer vermektedir.

Çevresel konularda farkındalık yaratmaya, çalışanlarına ve iş ortağı çalışanlarına çevre bilinci kazandırmaya ve teşvik etmeye büyük önem veren Tofaş, çevresel yönetim konusunu yıllık hedef yayılımı ve performans değerlendirme sisteminin de bir parçası haline getirmiştir. Bunun yanı sıra;

• Çevresel farkındalığın artırılmasına yönelik olarak, Tofaş Akademi bünyesinde oluşturulan eğitim modülleri ile 2022 yılında dijital platformlar da kullanılarak 6.889 çalışana toplam 10.757 saatlik eğitim verilmiştir.
• Tofaş’a giren her ziyaretçi ve müteahhit firma çalışanı mutlaka iş güvenliği, çevre riskleri ve kuralları ile ilgili eğitimden geçirilmekte ve bu eğitim 1 yıl süre ile geçerli olmaktadır.
• Fabrika içerisinde farkındalığın artırılmasına yönelik olarak, görsel eğitim alanları, enerji proje yarışmaları, çevreci birim yarışmaları ve çeşitli görsel iletişim araçları kullanılmaktadır.
• Tofaş’ta 5 Haziran Dünya Çevre Günü geleneksel şekilde Tofaş çalışanlarının aileleri ve çocukları ile kutlanmaktadır.
• Tofaş, 2022 yılında Bursa Engelliler Federasyonu ile iş birliği yaparak, fabrika içerisindeki 20 ayrı noktaya plastik kapak toplama kutusu yerleştirmiştir. Bu sayede hem kapakların geri dönüştürülmesine hem de engelli vatandaşların hayatlarının kolaylaştırılmasına katkı sağlanmıştır.
• Üniversitelerin 3. ve 4. sınıf öğrencilerine yönelik “Yeşil Dönüşüme sen de katıl” vaka yarışması düzenlenmiştir. 200’ün üzerinde üniversite öğrencisinin katıldığı yarışmada finalistler düşük karbon ekonomisine geçiş sürecinde otomotiv sektörünün dinamiklerini nasıl yöneteceklerini anlattıkları sunumları hazırladılar. İlk üçe giren ekiplere ödüllendirme yapılmış ve prova plus staj imkânında öncelik hakkı sunulmuştur.